Wednesday, September 24, 2008

Pheisam-nu Thangvil Tangthu

Pheisam-nu Thangvil Tangthu:
"Natang tou luot ka neeh khah zieh amaw, bohbuol khal ga ka neeh khah zieh amaw?"
Nidanglai in Zou kho khat ah pasal hangsan leh sabengmi khat ana um hi. Tam pasalpa'n sa leh nga a beng zing a, innlang ah hunkhop khop ang pozel hi.

Khatvei gampalah ah metang thang ang kamta hi. Vagih, Mengkeng, Aahpa, Vala, etc. chite aman zing a, niteng phiel in a tuohpha gige hi. Tambang in hun bangtan amakhat tuohpha tah in aum hi. Hun bangtan amakhat nua in a thangte ana kivil zel a, a thangte na kisai in a mun ah vamul leh va shisan ana um zelzel hi. Ama zong thangpai mama in thangvil koi ahiei mah chi suikhe diingin ang kithawita hi.

Tua a thangkamte khu Pheisan-nu khatin ana vil zel ahia, a neehmawh leh a mul thang zengzung a a nuasie zing ahi hi. A thangte zong kamkia nawnlou in ana nuasie ahi hi. Pheisam-nu'n thang avil diing chiengin thang tawpna mun ah ata a nuasie zel a, a thangte aban banin ana vil zel hi. A thang tawpna atun chiengin thanga va awhte a ta mu diingin a lamtou zel a, a ta'n zong nui leh laamkawm in anu ana lamdot zing hi. Tuachi'n a thanga awh vate ane zel ua, neeh leh dawn ah atai thei mama uhi. Hun bangtan amakhat tambangin ana khosa uhi.

Thang kampa'n zong bang chileh thangvil pen tawh kituoh thei diing kahiei chia ngaisut in ang kuanbai deuta hi. A kuonbai vangin a thang ana kivil man zel a, a va awhte kisutna nua a vamul leh shisan lum nalaite alap man zel hi. Nikhat thang kampa zong hing kingaisut dengdung in a tawp tawpnah a thangte levil leh tua thang viltu tawh kituoh thei diingin ngaidan ang neita hi. Tuachi'n nikhat a thangte levil diingin a thangkam tawpna munah ang kipat sawmta hi. A thangkam tawpna mun ang tuntah in Pheisam-nu ta ana um hi. Tua Pheisam-nu ta ahileh suong zol sipsep a nakilep in thang tawpna gei ah ana um hi. Thang kampa'n a naiphei leh tua suong zol sipsep pen a naah litlit hi. Ama'n zong lamdang sasim a alaah leh Pheisam-nu ta ahidan ang theita hi. Tuachi'n ama'n zong tua suong zol sipsep (Pheisam-nu ta) khu tun ni ana suota a, Pheisam-nu ta khu ana thatta hi. Tuazou in a thangkam tawpna gei a Pheisam-nu ta athana geilah khat hampa lah a ana kibu a, koi mawng mawng amah chi ngah in ana dap-et ta hi.

Hun bangtan amakhat zou nua in hanglang apat in husa khat hing ging in hoitah in ana endap ta hi. Sawtlou in Pheisam-nu hing dawhtou in a khut langni in thanga va awhte hing tawi in ata mu diingin ang a vate ang laam hi. Kipahtah leh thanuom tah a a nau mu diing ngala kawm a a vate alap vangin a nau in ana paah tasih hi. Amanu'n zong a ta iimu hiva chi'n a khodon tadi sih hi. Hing nai toutou in a ta hoitah a a kimuthei mun ang tun tahin ata phawn sawm a alaam leh laa asah vangin ata ana khophaw tasih hi. Ama zong lungkham in ata umna tangtah in ang zuon a, ata a et leh tun ni ana kisuo a, ana shita hi. A vamat (thang a awhte) te tuol sena a nei in ata angpom in akap kapta hi. "Kata aw hing tou aw, bawi" chi'n akap kapta hi. Daa seng leh beidong seng kisa in a ta thatte gausap na lah hikawm ama vangsietna thuoh zoulou in "Natang tou luot ka neeh khah zieh amaw, bohbuol khal ga ka neeh khah zieh amaw?" chi'n katam alou lou mai hi. A iit mama ata thoidan zoulou in vul ningniang in ata puo in a kholam a zounta hi.

Tami tangthu ang kithei apat in ipu-ipate'n thang avil chiengun athang kamna mun atun masang un husa khattei nei in heem anawl zel ua, thang levil chi mawng mawng a ching ngam nawnsih uhi. Thang a sa leh va awhte khu sapi, gulpi, dawi leh gamhuoite'n ana vilthei zel ziehun a thang kamna atun masang un husa khatvei nivei teitei ana nei zing uhi. Tualeh, thang i levil leh sapi, gulpi, dawi leh gamhuoite tawh kituoh thei chi'n ana levil nuom sih uhi. Tua Pheisam-nu kaatam ang kithei apat ipu-ipate'n vangsie a kisah seng chiengun a china diing theilou in "Natang tou luot ka neeh khah zieh amaw, bohbuol khal ga ka neeh khah zieh amaw?" chi'n ana khuisa uhi. A khietna tahtah ahileh leitung peidan dungzui a peiloute bawlkha a dawisie kausie khat thangpaisah a, tambang vangsietna tuoh kamah china dan ahi hi. Natang aluot chiengin a um in leitung lam a nga hi. "Natang touluot" chi pen leitung peidan ngaina hilou china ahia, a um khah lezong a ne ngam sih uhi. Tuabangma-in, bohbuol zong tualai a tung ahia, phalbi leh phavang lai in asang a kine nalai hi. Khallai in bohbuol aga nawnsih a, aga aum lezong leitung peidan hilou chi'n ipu-ipate'n ana nesih uhi. Tuaziehin "Bohbuol khalga" chi zong ana lipkhap mama uhi.

No comments: